Çayı Hem Şekersiz Hem Sebepsiz Seviyoruz

Kültürümüze işlemiş, soframızdan eksik olmayan özellikle sabah kahvaltılarının vazgeçilmezi çay, o sıcacık bardaklarda hep elimizde. İster meşhur ince bellilerde, ister fincan ya da kupada içimizi sıcaklığıyla kaplayan bu içecek, tüm dünyada sudan sonra en çok tüketilen ikinci içecek.

Hem tüketimi hem de üretimi açısından ülkemiz için de büyük önem arz eden çay, Areda Piar tarafından Marketing Türkiye için gerçekleştirilen, “Kuşaklara göre çay markaları” araştırmasında en çok tercih edilen markalardan, günlük içilen bardak sayısına kadar tüm detaylarıyla ele alındı.

Araştırmanın sonuçlarına göre, yeşil çayıydı, soğuk çayıydı derken günden güne yeni ürünleri ve oyuncularıyla büyüyen pazarda lider ‘gerçek çay budur’ söylemini sahiplenen Çaykur olurken,  Z kuşağının yüzde 78,6’sının çayı şekersiz içtiği ortaya çıktı.

Çay denince akla gelen üç marka

“Kuşaklara göre Çay markaları’’ araştırmasında katılımcılara yöneltilen  “Aklınıza gelen çay markası hangisidir?” sorusuna verilen cevaplarda ilk akla gelen marka Çaykur olurken ikinci ve üçüncü sıradaki marka tercihleri kuşaklara göre farklılık gösterdi.

Z kuşağının aklına ilk gelen çay markası yüzde 63 ile Çaykur, ikinci sırada yüzde 9,8 oranıyla Lipton üçüncü sırada yüzde 9,5 ile Ofçay. Y kuşağında yüzde 63 ile Çaykur ilk sırada, yüzde 8,6 ile Doğuş ikinci, 8,3 ile Lipton üçüncü sırada.

X kuşağında yüzde 63 ile Çaykur ilk akla gelen çay markası olurken, yüzde 9,9 Lipton ikinci, yüzde 7,2 ile Doğuş üçüncü sırada karşımıza çıkıyor. Baby Boomers kuşağında ise yüzde 62,6 ile Çaykur birinci sırada yerini korurken, ikinci sırada yüzde 12,1 Doğuş, üçüncü sırada yüzde 11,1 ile Lipton yer aldı.

İlk tercihimiz Çaykur

Çay tüketiminde farklı tercih sebepleri göz önünde bulundurulduğunda hangi markaların yaygın olarak kullanıldığı da önemli bir soru haline geliyor. Araştırmada katılımcılara “Sıklıkla tercih ettiğiniz çay markaları hangileridir?” diye sorulduğunda tüm kuşakların yanıtı ortak oldu.  Y kuşağının yüzde 73,8’i, X kuşağının yüzde71,1’i, Z kuşağının 69,2’si Baby boomers kuşağının yüzde 62,8’i sıklıkla Çaykur’u tercih ettiğini söyledi.

Bardak değil demlik hesabı

Çay dünyadaki insan sağlığına faydalı olan içeceklerden birisidir. Bu ifade her ne kadar biraz abartılmış gibi görülse de yapılan araştırmalara göre çay, tüketiminde aşırıya kaçılmadığı müddetçe oldukça yararlı bir içecektir. Faydaları farklı kategorilerde olmasının yanında çayın türüne ve işlenme biçimine göre de farklılık göstermektedir. Araştırmada katılımcılara belli miktarda tüketildiğinde faydaları olan çayı “Günde kaç bardak içersiniz?” sorusu yöneltildiğinde X kuşağının yüzde 50,6’sı, Y kuşağının yüzde 50,4’ü, Z kuşağı yüzde 28,9’u ve baby boomers’ın ise yüzde 33,7’si 10 bardak ve üzeri çay içtiklerini belirtti.

Çayı en çok televizyon karşısında içiyoruz

Çay yüzyıllardır süregelen bir gelenek ve Doğu’nun dünyaya armağanıdır. Hepimizin bildiği gibi çay her evde sıklıkla tüketilen olmazsa olmaz haline gelmiş içeceğimizdir. Koyu sohbetleri açan çay, günün her anında, sevinince veya üzülünce, yalnızken veya hep birlikte her koşulda tüketilir.

Araştırmada kuşaklara “Daha çok ne zaman çay içersiniz?” diye sorulduğunda X kuşağı yüzde 56,9 akşam evde televizyon karşısında, yüzde 23,9’u arkadaşlarla otururken, yüzde 12,3’ü ise iş yerinde içtiğini belirtti.

Aynı soru diğer kuşaklara sorulduğunda ise sonuçlar şöyle şekillendi:

Z kuşağının 54,5’i akşam evde televizyon karşısında, yüzde 28,6’sı iş yerinde, yüzde 16,9’u arkadaşlarıyla otururken çay içtiğini belirtti.

Y kuşağının 50,7’si akşam televizyon karşısında, yüzde 26’sı arkadaşlarla otururken, yüzde 16,6 iş yerinde çay tükettiğini söyledi.

Baby boomers’ın ise yüzde 56,5’i akşam televizyon karşısında, yüzde 30,9’u arkadaşlarla otururken, yüzde 3,9’u iş yerinde çay içiyorum yanıtını verdi.

Çerez, Bisküvi, Kek… Çayınızın yanına ne alırsınız?

Çay içmeyi çok severken, yanında bir şeyler atıştırmadan çaydan keyif alamayanların sayısı da yadsınamaz seviyelerde. Beş çayı saatlerinde ve akşam yemeği sonlarında keyif çaylarının yanında atıştırmalıklar olmazsa olmaz.  Araştırmada katılımcılara “Çayın yanında ne tüketirsiniz?” diye sorulduğunda Z kuşağının yüzde 16,3’ü çerez, yüzde 12,6’sı bisküvi, yüzde 11’i çayın yanında kek tükettiğini ifade ederken, Y kuşağının yüzde 16,8’i bisküvi, yüzde 15’i çerez, yüzde 14,9’u kek tükettiğini belirtti. Aynı soruya X kuşağının 16,3’ü bisküvi, yüzde 15,8’i çerez, yüzde 8,6’sı kek cevabını verirken, Baby boomers kuşağının yüzde 17,3’ü çerez, yüzde 16,1’i bisküvi, yüzde 9,5’i kek yanıtını verdi.  

Çayı şekersiz içiyoruz

Toplumumuzda sağlıklı beslenme bilincinin yerleşmeye başlamasıyla, şekerli çay tüketenlerinde sayısı azalmaya başladı. Şekersiz içilen çay ile hem çayın aromasını tam olarak alıyoruz, hem de sağlık açısından çaydan faydalanabiliyoruz. Araştırma dahilin de katılımcılara yöneltilen “Çay içerken şeker kullanır mısınız?” sorusuna Z kuşağının yüzde 78,6’sı, Y kuşağının yüzde 45,2’si, X kuşağının yüzde 60,8’i ve Baby boomers kuşağının yüzde 66,6’sı çayı şekersiz kullandığını ifade etti.

Paket toz çay satın alıyoruz

Kendimize özgü demleme usulleri, ünlü sanatçı Ajda Pekkan’ın ilham kaynağı olduğu ‘ajda çay bardakları’, kıtlama şeker gibi katkılarımızla çayın kültürüne eklediklerimiz göz ardı edilemez. İyi bir çay demlemenin olmazsa olmaz kurallarından biri ise demliğin sıcak olması şartı ve çay- su oranını ustaca ayarlamak. Bunun içinde çayın toz çay mı, demlik poşet çay mı olduğu da önemli… Araştırmada katılımcılara yöneltilen “En çok hangi çay paketini satın alıyorsunuz?” sorusuna Y kuşağı yüzde 86,9, X kuşağı yüzde 84,6, Baby boomers kuşağı 75,6 ve Z kuşağı da yüzde 71, 4 ile paket toz çay satın aldıklarını belirti.

Çay alırken ambalaja önem veriyoruz

Çayın çeşitleri ve karışımları kadar ilgi çekici olan bir diğer özellik ise çay paketlerinin tasarımlarıdır. Araştırma da katılımcılara sorulan “Çay paketlerinin tasarımı sizin için önemli mi?” sorusuna Z kuşağı yüzde 52,9, Baby boomers 43,5, X kuşağı 34,8 ve Y kuşağı ise 33,9 ile çay paketlerinin tasarımı önemli yanıtını verdi.